Tijdens de komende editie van het Historisch Café op vrijdag 7 november staat de afsluiting van 80 jaar vrijheid centraal. Drie sprekers belichten ieder op eigen wijze hoe oorlog, vervolging en herinnering doorwerken in het heden. Het Historisch Café vindt plaats in CODA Café, Vosselmanstraat 299 in Apeldoorn, en begint om 17.30 uur. De toegang is gratis.
De Joodse school in Apeldoorn – Frans de Heus
Na vijf jaar intensief onderzoek publiceert Frans de Heus in april 2026 zijn boek over de Joodse school in Apeldoorn. Daarin reconstrueert hij het verhaal van 57 kinderen en hun leerkrachten die tussen december 1941 en januari 1943 de school bezochten. Zijn zoektocht begon na het zien van een film van Stichting Bevrijding ’45, waarin een Joodse vluchteling zijn verhaal vertelde en de namen van de kinderen in de aftiteling verschenen.
Als voormalig directeur in het primair onderwijs en bestuurslid van de stichting verbindt De Heus onderwijs, geschiedenis en herinnering in dit waardevolle onderzoek.
100 jaar familie – Sivan Behr
In haar boek 100 jaar familie onderzoekt journalist en schrijfster Sivan Behr de invloed van oorlog en vervolging op vijf generaties van één familie, verspreid over vier continenten. De roman, gebaseerd op haar eigen familiegeschiedenis, verweeft feit en verbeelding in een indringende vertelling over identiteit, herinnering en veerkracht.
Geïnspireerd door Gerard Reve’s uitspraak dat “de werkelijkheid herkenbaar is aan haar onwaarschijnlijkheid”, laat Behr zien hoe persoonlijke geschiedenissen door tijd en ruimte blijven resoneren. Behr publiceerde eerder onder meer Palet van verzet (2018) en Crisis in het verpleeghuis (2022).
Beperkte herinneringen, rekbare getuigenissen – Pepijn de Koning
Pepijn de Koning richt zich in zijn scriptie Beperkte herinneringen, rekbare getuigenissen op de culturele herinnering aan de deportatie van het Apeldoornsche Bosch, de Joodse psychiatrische instelling die in de nacht van 21 op 22 januari 1943 werd ontruimd. Bijna 1200 patiënten en personeelsleden werden toen gedeporteerd, van wie niemand overleefde.
De Koning onderzoekt hoe het perspectief van de patiënten – mensen die zelf geen getuigenissen konden nalaten – toch een plaats kan krijgen in onze herinnering. Daarmee draagt hij bij aan een inclusievere benadering van deze geschiedenis, waarin zowel de Jodenvervolging als de discriminatie van mensen met een beperking samenkomen.
Nieuws en column
Zoals gebruikelijk bevat het Historisch Café een nieuwsblok waarin aanwezigen een minuut de tijd krijgen om een eigen activiteit te delen met het publiek. Daarna geeft Carin Reinders, directeur-bestuurder van CODA, haar vaste gesproken column met haar visie op een actueel erfgoedonderwerp.
Volgende editie
De volgende editie van het Historisch Café vindt plaats op vrijdag 6 februari 2026 en staat in het teken van thema’s uit Het grote verhaal van Apeldoorn. Meer informatie over dat programma volgt binnenkort.